Tydzień z Civilization: Beyond Earth - Kolonizacja krok po kroku

Poniższy tekst nie jest z pewnością uniwersalną receptą na wygrywanie, mam jednak nadzieję, że nieco pomoże odnaleźć się w świecie gry osobom, które z Beyond Earth i serią Civilization nie miały dotychczas wiele wspólnego. Od czego więc zacząć?

Krok pierwszy - Założenia

Przede wszystkim już na samym starcie, jeszcze przed rozpoczęciem rozgrywki, warto przyjąć pewne założenia dotyczące stylu gry i - co najważniejsze - doktryny, którą będziemy rozwijać. Do wyboru mamy tutaj trzy opcje:

• Harmonia - zakłada daleko posuniętą integrację ze środowiskiem planety i biologią Obcych
• Supremacja - opiera się na rozwoju technologicznym, prowadzi do transhumanizmu
• Czystość - hołduje "starym wartościom", stawiając człowieka ponad innymi gatunkami i czystą technologią

Jest to o tyle ważne, że podczas rozgrywki wiele razy będziemy podejmować decyzje i wykonywać misje, które niejako popchną nas w stronę jednej z doktryn. Jeśli już na starcie będziemy mieli świadomość w jakim kierunku chcemy podążać, unikniemy niewłaściwych decyzji, a tym samym osiągniemy szybszy progres w ramach wybranej doktryny. Warto to uczynić choćby z dwóch podstawowych powodów.

Po pierwsze awans jednostek i ich ulepszanie uzależniony jest wyłącznie od naszych postępów w przyjmowaniu doktryn. System ten działa zupełnie inaczej niż w przypadku poprzednich gier z serii, ulepszenia są darmowe, automatycznie obejmują wszystkie jednostki danego typu i w bardzo znaczący sposób podnoszą ich zdolności bojowe. Jeśli więc rozważamy opcję militarnego podboju planety lub chcemy po prostu odstraszyć sąsiadów, jest to jedyna efektywna droga ku temu.

Po drugie kolejne awanse w systemie doktryn odblokowują nam związane z nimi zadania specjalne. Te zaś zawsze warto wykonywać, ponieważ nagrodami są często pokaźne pule dodatkowych punktowe badań, czy też energii oraz - co oczywiste - dalszy progres w obrębie wybranej doktryny.

Oczywiście doktryna to nie wszystko i rozpoczynając grę dobrze mieć też plany dotyczące innych aspektów rozgrywki. Rozwój technologiczny będący podstawą do zbudowania silnej kolonii w BE jest dość elastyczny, jednak jak w rzadko której części mocno premiuje specjalizację. Warto więc zdecydować, a następnie konsekwentnie rozwijać dziedzinę, w której chcemy być najmocniejsi - czy będzie to siła militarna, kultura, nauka, czy potęga przemysłowa.

Dobra rada wujka Myszastego - Energia. Energia jest kluczem do wszystkiego. W BE zastępuje pieniądze i pełni równie kluczową rolę, co w CivV.

Krok drugi - Rozpoczęcie

W Beyond Earth mamy unikalny w serii system wyboru "pakietu startowego", czyli kilku elementów dających nam jednorazowe lub długofalowe bonusy. Nie będę w tym miejscu wymieniał wszystkich możliwych kombinacji, bo mija się to z celem, podpowiem natomiast w jaki sposób wykorzystać dostępne opcje do udanego startu.

Sponsor - Jest to bonus długofalowy, pozostający z nami do końca gry, dlatego warto dobrze przemyśleć wybór i skonfrontować go z pierwszym krokiem, czyli naszą własną, ogólną koncepcją rozgrywki. Wbrew pozorom jedną z ciekawszych i uniwersalnych propozycji jest oferująca dwa dodatkowe szlaki handlowe ze stolicy Polistralia, co pozwoli nam na bardzo dynamiczny rozwój placówek i miast własnej kolonii (szlaki wewnętrzne) lub da olbrzymi bonus do energii i badań ze szlaków zewnętrznych.

Koloniści - Kolejny bonus pozostający do końca gry. Opcji jest tutaj mniej i dotyczą podstawowych aspektów rozgrywki. Moim zdaniem jedną z najciekawszych opcji dla początkujących będą Arystokraci, zwiększający poziom energii oraz zdrowia we wszystkich naszych miastach .

Statek kosmiczny - Bonus jednorazowy. Zdecydowanie polecam Skaner tektoniczny, który odkrywa nam ważne w dalszej części gry pola z surowcami: ropą, energią geotermiczną i tytanem. Dzięki temu mamy później większą szansę na najbardziej efektywne umieszczenie kolejnych placówek.

Ładunek - Kolejna "jednorazówka". Tutaj zazwyczaj wybieram Laboratorium, dzięki któremu rozpoczynamy grę z technologią Pionierstwa. Pozwala nam ona już na starcie na tworzenie budowli i jednostek, które przyczyniają się do dynamicznego rozwoju kolonii, przede wszystkim Kolonistów, składów handlowych i jednostek handlowych.

Następny etap, to wybór jednego z trzech typów planet: ziemskiego, proteańskiego lub atlantydzkiego. Typy są zawsze takie same, ponowne skanowanie generuje po prostu inny układ lądów w każdej z grup. Na początku, aby zapoznać się na spokojnie z mechaniką rozgrywki, polecałbym typ atlantydzki, z mnóstwem wysepek. Odizolowanie od "konkurencji" pozwoli nam na przynajmniej kilkadziesiąt tur spokojnego rozwoju, technologie związane z podróżami morskimi są banalnie proste do odkrycia, a szlaki morskie generują największe bonusy. Jeśli jednak od początku chcemy dążyć do konfrontacji, najlepszy wydaje się być świat proteański z jednym, wielkim kontynentem.

Krok trzeci - Lądowanie

W tym przypadku mam w zasadzie jedną, podstawową poradę - jeśli tylko jest taka możliwość, załóżmy stolicę na wybrzeżu. Szlaki handlowe są w BE podstawą szybkiego rozwoju, a podobnie jak w CivV szlaki morskie generują zdecydowanie największe bonusy.

Krok czwarty - Pierwsze tury

W tym rozdziale skupię się na kilku kluczowych moim zdaniem dla udanego początku rozgrywki poradach. Nie będzie to jednak przedstawienie tura po turze optymalnej ścieżki rozwoju (ta może wszak zależeć od przyjętych w pierwszym kroku założeń), a raczej szereg wytycznych, pozwalających w miarę szybko i bezboleśnie rozwinąć naszą kolonię. Zaczynamy.

Nie atakuj Obcych! To zdanie każdy powinien przykleić sobie na monitorze. Pozostawieni w spokoju, Obcy nie będą agresywni, trzymając się okolic swoich gniazd. W przeciwieństwie do barbarzyńców z Cywlizacji, praktycznie nie atakują niesprowokowani, pozwalając nam na spokojny rozwój infrastruktury, należy jednak unikać przebywania naszych jednostek w odległości mniejszej niż dwa pola od gniazd. Warto też wiedzieć, że Obcy posiadają coś w rodzaju "pamięci" - nawet po zaatakowaniu, odpowiadać będą agresją jedynie przez pewien czas, po czym pozostawieni w spokoju powoli powrócą do poziomu neutralnego. Największym problemem na tym etapie rozgrywki może być jedynie robak oblężniczy, czyli gigantyczny czerw przetaczający się w losowym kierunku po mapie i niemal niemożliwy do zabicia poza ostrzałem z miasta. Jeśli tylko go wykryjemy, szybko usuwamy wszelkie znajdujące się w pobliżu jednostki i czekamy, aż zniknie pod powierzchnią ziemi, co zazwyczaj nastąpi po kilku, kilkunastu turach.

Eksploruj i zakładaj ekspedycje. Rozpoznanie terenu to podstawa. Unikając gniazd Obcych starajmy się jak najszybciej odkryć jak najwięcej terenu, lokalizując źródła kluczowych surowców i miejsca pod kolejne placówki. Nie mniej ważną rzeczą są pozostałości po pradawnej kulturze Obcych, gdzie możemy zakładać tak zwane ekspedycje, po kilku turach dostarczające nam bonusów, takich jak jednostki Obcych, mieszkańcy, punkty badań, czy energii. Warto przy tym pamiętać, że każdy oddział Odkrywców dysponuje ograniczoną liczbą "modułów ekspedycyjnych" (początkowo po jednym, niektóre technologie zwiększają ten limit), więc z czasem zaczynają być mniej użyteczne. Na początku warto jednak taką jednostkę zatrzymać i przełączyć w tryb automatycznej eksploracji, by odkrywała nam kolejne tereny, zaś do "wykopalisk" wyprodukować kolejną. Jeśli mamy kilku "zużytych" Odkrywców, części możemy się pozbyć, oszczędzając tym samym nieco energii.

Szybko załóż pierwszą placówkę. Opanowanie terenu to podstawa, szczególnie na mniejszych mapach. Staraj się zakładać nowe placówki (z czasem staną się pełnoprawnymi miastami) w okolicach kluczowych surowców, najlepiej na wybrzeżu. W przypadku kilku alternatywnych miejsc niegłupim pomysłem jest postawienie miasta w taki sposób, by mogło zablokować kolonizacyjne zapędy sąsiadów. Należy tu pamiętać, że każde miasto jest w stanie wykorzystywać zasoby na obszarze do trzech pól od centrum, warto więc zachować rozsądne odstępy.

Pamiętaj o doktrynie. Już na początku gry warto podejmować działania, które pozwolą nam w przyszłości stać się potęgą w ramach wybranej doktryny. Na tym etapie dotyczy to kilku podejmowanych w ramach zadań decyzji, ale również wyboru miejsc na nowe miasta. Wiele potężnych budynków i jednostek dostępnych dla doktryny będzie wymagało od nas posiadania specjalnych surowców. Należy więc lokować nowe placówki w pobliżu następujących surowców:

• Harmonia - Ksenomasa
• Supremacja - Firaksyt
• Czystość - Szybujący kamień

Pola z powyższymi surowcami są widoczne od początku rozgrywki i nie wymagają przeprowadzania żadnych dodatkowych badań. Jeśli zdecydujemy się na Harmonię, warto też rozważyć usuwanie z niektórych pól miazmy. Robimy to tylko w przypadkach, gdy jest to jedyny sposób na szybkie zagospodarowanie strategicznych pól. Na późniejszych etapach miazma może bowiem leczyć nasze jednostki, jednocześnie będąc skuteczną zaporą osłabiającą przeciwników.

Wykonuj zadania, ale rób to z głową. Niemal od samego początku rozgrywki zaczniemy otrzymywać specjalne zadania, których listę znajdziemy w osobnym panelu. Zazwyczaj dość dobrze spinają się one z rozwojem naszej kolonii, dodatkowo oferując atrakcyjne nagrody, zazwyczaj w postaci sporej puli punktów badań i energii. Często warto więc odejść od zaplanowanych działań i wykonać zadanie, co w dalszej perspektywie przyspieszy nasz rozwój. Jednak nic na siłę - jeśli na przykład zadanie wymaga przeprowadzenia trwających 60 tur badań, dobrze jest poczekać, skupiając się na szybszych. W tym czasie nasza kolonia może się rozwinąć na tyle, że po 30 turach te same badania zajmą nam połowę początkowego czasu.

Dbaj o wysoki poziom przyrostu energii. Energia zastąpiła w BE pieniądze, choć z punktu widzenia mechaniki rozgrywki pełni identyczną rolę, jest więc absolutną podstawą szybkiego i sprawnego rozwoju kolonii. Pod żadnym pozorem nie można doprowadzić do sytuacji, w której będziemy mieć ujemny "bilans energetyczny". Jeśli tylko będą dostępne, w pierwszej kolejności produkujmy budynki generujące energię, stawiajmy na najmniej atrakcyjnych polach generatory i twórzmy szlaki handlowe do miast innych kolonii. Na początkowym etapie, jeśli nie mamy zamiaru rozpoczynać od razu wojen (co jest mało sprytnym zagraniem), warto też oszczędzać ją nie utrzymując zbyt wielkich sił wojskowych oraz nie stawiając zbędnych w danym momencie budynków.

Gromadź energię. Nie zużywaj nadwyżek energii na "zachciewajki". W BE nie ma czegoś takiego, jak jej nadmiar. Zapas energii jest natomiast ważny z dwóch powodów. Po pierwsze stanowi jedyne zabezpieczenie na wypadek wojny, blokady portów, czy innych działań paraliżujących szlaki handlowe. Po drugie pozwala w razie zagrożenia konfliktem na szybką "mobilizację", czyli wykupienie jednostek. Trzeci aspekt, to błyskawiczny rozwój nowych miast - zapas energii warto zazwyczaj wykorzystać do kupienia w nowym mieście kilku kluczowych budowli.

Twórz szlaki handlowe. Jeśli tylko założysz nową placówkę lub odkryjesz drogę do miast sąsiadów (lub neutralnych baz), natychmiast zbuduj skład handlowy i twórz szlaki. Szlak handlowy do placówki pozwoli znacznie szybciej wyewoluować jej w pełnoprawne miasto, a następnie da zarówno miastu startowemu, jak i docelowemu duże bonusy do żywności i produkcji. Z kolei szlaki do neutralnych baz dają dodatki zależne od typu bazy (energia, kultura, badania etc.). Handel z miastami sąsiadów potrafi natomiast dać niekiedy nawet bardzo duży bonus do energii oraz badań. Handel z sąsiadami działa w obydwie strony, więc także on otrzymuje pewien bonus z naszego szlaku, dlatego warto dokładnie analizować listę dostępnych szlaków i wybierać takie, w przypadku których nasze korzyści znacząco przekraczają dodatki otrzymywane przez drugą stronę. Szlaki należy odnawiać co kilkanaście, kilkadziesiąt tur, co pozwala nam wybrać "korzystniejszą ofertę". Warto też pamiętać o tym, że szlaki morskie generują znacznie większe korzyści, niż lądowe. Na początku staraj się również unikać zbyt rozciągniętych linii, szczególnie prowadzących przez tereny skryte pod "mgłą wojny". Łatwo stracić tam jednostki handlowe w wyniku ataku Obcych.

Nie bój się operacji specjalnych. Szpiegostwo to podstawa. Choć operacje są czasochłonne i ryzykowne, niejednokrotnie mogą zmienić przebieg rozgrywki na naszą korzyść. Na początku będziemy mieli dostęp do kilku podstawowych, ale ważnych na pierwszym etapie działań, takich jak kradzież energii, punktów badań, czy nawet technologii. Na początku działamy agresywnie, wysyłając wszystkich dostępnych agentów do miast sąsiadów i przeprowadzając tam akcje. Jeśli w którymś z naszych zauważymy wzrastający poziom intrygi, najszybciej jak to możliwe przerzucamy do niego jednego z agentów z terenu. SI ma tendencję do "atakowania" wciąż tego samego ośrodka, warto więc takiego agenta pozostawić tam do końca gry.

Gromadź przysługi - Beyond Earth wprowadziło do dyplomacji nowe pojęcie, przysługi. Jest to forma swoistej "waluty", którą później możemy wymieniać na różnorodne opcje dyplomatyczne. Oczywiście nie można zgadzać się na wszystkie propozycje, jednak te akceptowalne (np. 4 punkty energii na turę przy naszym bilansie + 50) mogą w przyszłości zaowocować możliwością wymuszenia na innej kolonii pewnych działań lub uzyskania profitów. Warto w ten sposób zawierać układy przede wszystkim ze słabszymi sąsiadami, co może zapobiec uzyskaniu pozycji dominującej silniejszych.

Na koniec lista najważniejszych moim zdaniem na początkowym etapie rozgrywki technologii:

• Pionierstwo - nowe placówki i handel
• Inżynieria - energia
• Chemia - nauka i produkcja
• Genetyka - zdrowie
• Mapy gwiazd - (na mapach z dużą ilością wysp) okrętowanie jednostek, zagospodarowanie pól morskich
• Ekologia - usuwanie miazmy
• Informatyka - wywiad

Jeśli natomiast chodzi o jednostki, to proponuję tutaj trzymać się (o ile pozwala nam na to energia) bardzo prostego schematu. Zupełnie ignorujemy na początku rozwój sił wojskowych (trzymamy jedną jednostkę piechoty, będzie potrzebna do ważnego zadania fabularnego), na każde miasto powinna przypadać przynajmniej jedna grupa robotników, w terenie utrzymujemy przynajmniej dwie grupy odkrywców z aktywnymi modułami badawczymi (jedną w pobliżu naszego terenu, będzie niezbędna do zadania).

Mam nadzieję, że ta garść porad i sugestii pozwoli nawet nowicjuszom odnaleźć się w grze i nie popełnić na starcie kilku błędów, których podczas pierwszych zabaw nie zawsze udało mi się ustrzec.

Zapraszamy również na stronę poświęconą serii, a także na na facebooka, gdzie możecie dołączyć polskiej społeczności Cywilizacji, by być na bieżąco ze wszystkimi nowościami pojawiającymi się w serii.

Tydzień z Civilization: Beyond Earth jest wspólną akcją promocyjną firm Cenega SA i gram.pl.