Yellowstone - recenzja sezonu 5B. Upadek z wysokiego konia

Minęło trochę czasu. Beth zdążyła zrzucić kilka kilogramów, Rip nabrał nieco ciała, ale ziemia pozostała nietknięta i nadal jest centralnym elementem rozgrywki. Pożegnania bywają trudne, ale nic nie trwa wiecznie – nawet westernowe opery mydlane. Taki los spotkał także Yellowstone Taylora Sheridana. Choć rodzina Duttonów powróci w spin-offach, z których jeden rozwinie wątki głównej serii, to nie sposób zaprzeczyć, że zakończył się ważny rozdział opowieści, która towarzyszyła nam od 2018 roku.

Zabawne, że wspominam właśnie o roku 2018 w kontekście pojawienia się Yellowstone. Inny kultowy serial wchodził wówczas w finałową fazę. Wtedy to na Netflix zagościł szósty sezon serialu House of Cards, w którym bardzo szybko wyszło na jaw, że coś tu "trzeszczy". Już wcześniej, jako widzowie, zostaliśmy należycie do tego przygotowani, bo w atmosferze skandalu produkcję opuścił Kevin Spacey. Aktor był filarem tej produkcji, w której przez pięć sezonów wcielał się w makiawelicznego Franka Underwooda. Usunięcie go z obsady dało efekt, który był raczej do przewidzenia, choć łudziliśmy się, że może być inaczej. Bez Spaceya House of Cards okazało się ogromnym rozczarowaniem.

Jak Yellowstone wypada w porównaniu do innych seriali?

Piszę to dlatego, ponieważ sytuacja ta jak żywo przypomina mi tę, którą uświadczyliśmy przy okazji serialu Yellowstone. To równie wielki tytuł, oparty na barkach równie wielkiego nazwiska. Gwiazdą tej niezwykle popularnej westernowej sagi był Kevin Costner. Był, ponieważ sytuacja się nieco pokomplikowała jakoś w ubiegłym roku. Costner dał wówczas do zrozumienia, że zamierza opuścić szeregi obsady serialu, a za przyczynę wskazywał chęć kręcenia własnego filmu. Dziś wiemy, że to Horyzont popsuł szyki twórcom Yellowstone, ale wiemy także, że Costnerowi niespecjalnie opłaciło się porzucenie roli Johna Duttona. Wciąż zaciekle walczy, by światło dzienne ujrzały kolejne rozdziały filmu (planowo było ich cztery), ale szansę na to są co raz mniejsze.

Historia Yellowstone trwała jednak dalej. Serial nie poddał się trzęsieniu ziemi, jakie wywołało odejście głównej gwiazdy. Po emisji ósmego odcinka piątego sezonu Yellowstone, który miał swoją premierę w listopadzie ubiegłego roku, fani wiedzieli, że to jeszcze nie koniec. Nie wiedzieli jednak w jaki sposób informacje od odejściu Costnera z projektu, wpłyną na serial. Zagra tylko w kilku odcinkach, zostanie podmieniony innym aktorem, czy jego postać definitywnie zakończy żywot - te opcje leżały na stole, a tą najbardziej realną była ta ostatnia. Druga połowa serca chyba każdego fana naiwnie liczyła, że aktor pojawi się w szykowanym sezonie 5B choćby w retrospektywach. Dziś, gdy wszystko jest już jasne, a rodzące się bólach finalne odcinki w końcu ujrzały światło dzienne (w Polsce na platformie SkyShowtime), przyszła pora wystawienia oceny.

Bez Kevina Costnera to już nie jest ten sam serial

Yellowstone uniknęło losu House of Cards, które po odejściu głównej gwiazdy nie potrafiło znaleźć nowej równowagi narracyjnej. Tutaj ciężar opowieści znalazł nowe oparcie dzięki ekranowej charyzmie Beth, Ripa i Kayce’a, którzy nadal przyciągają widzów. To upadek z wysokiego konia, po którym twórcy jednak się podnoszą. Niemniej brak Kevina Costnera jest odczuwalny, co uwidacznia się szczególnie w porównaniu do Sukcesji – serialu, który podobnie jak Yellowstone opowiada o toksycznych rodzinach zarządzających wielkimi majątkami i walczących o władzę po schodzącym ze sceny ojcu. W Sukcesji usunięcie ojca rodziny stało się dramaturgicznym sukcesem, natomiast w Yellowstone początkowe dwa odcinki nowej odsłony poświęcono głównie uporządkowaniu bałaganu, jaki powstał po zaskakującej eksmisji Costnera.

Gdzieś w tej trochę nachalnej próbie wyjścia z twarzą z trudnej do rozgryzienia sytuacji, ulotniło się to, za co najbardziej ten serial kochaliśmy. Brak tu lidera. Zgodzę się, że anturaż pozostał nienaruszony i nadal potrafi zachwycać. Fenomen serialu Yellowstone od zawsze tkwił w jego wyjątkowej umiejętności łączenia klasycznej westernowej estetyki ze współczesnymi tematami. Opowiadając o rodzinie Duttonów, właścicieli największego rancza w USA, serial wciągał nas w świat pełen intryg, walki o ziemię i władzę, co kontrastowało z pięknem dzikiej przyrody. Siłą produkcji była autentyczność ukazana w relacji rodzinnych, siarczystych dialogach i życiu na ranczu. Wszystko to jednak spoczywało na barkach jednej postaci - Johna Duttona, surowego, acz wrażliwego ojca, bezbłędnie granego przez Kevina Costner. On był słońcem tego projektu - oświetlał i wpływał na każdy wątek, dostarczał energii postaciom.

Magia Yellowstone nadal działa?

Oglądając sezon 5B, trudno oprzeć się wrażeniu, że Kevin Costner zaraz pojawi się w kolejnej scenie. Jednak szybko dociera do nas, że to tylko złudzenie. Duch Johna Duttona unosi się nad tą historią w sposób wyraźny i nieustannie przypomina o jego kluczowej roli. Te sześć finałowych odcinków to w rzeczywistości pożegnanie nie tyle z Yellowstone, co z postacią, która napędzała wydarzenia i kształtowała losy bohaterów. Z drugiej strony, brutalne zakończenie pewnych wątków może nie było złym posunięciem, zważywszy na ich wyraźne przeciąganie się. Postać Jamiego, przybranego syna Duttona, od czwartego sezonu wyraźnie zaczęła irytować swym zagubieniem. Jeśli sezon 5B można określić jako kino zemsty, to może dobrze, że dzięki temu wprowadził on trochę świeżości do narracji. Relacje między rodzeństwem oraz sytuacja wokół rancza, zagrożone sprzedażą, wyraźnie zaczęły się psuć, wprowadzając do serialu atmosferę napięcia. W końcu dano temu upust.

Sześć finałowych odcinków to w istocie porządkowanie scenariuszowego nieładu, wynikającego z dotarcia do ślepego punktu. To także otwieranie nowych dróg. Produkcja ponownie sięga po nostalgię za tym, co minione i nieodwracalne. Wyrazistym przykładem jest krótka, lecz pamiętna scena wymiany kowbojskich ostróg. Kulminacja następuje z kolei w scenie pogrzebu. I choć ponownie zakrawa to momentami o fetyszyzację kowbojskiego mitu, ponownie dałem się złapać w tę pułapkę. Yellowstone znowu mnie rozczuliło tym emocjonalnym przywiązaniem do ziemi i walką o zachowanie status quo. To właśnie opór wobec postępu w imię obrony dziedzictwa jest jednym z najbardziej fascynujących wątków tej produkcji. Twórcy powracają do korzeni, przypominając, że konflikt białych z rdzennymi mieszkańcami był fundamentem tej opowieści, choć z czasem został zapomniany. Ostatni odcinek pięknie zamyka ten kluczowy wątek, podkreślając, że ponad prawami ziemskimi istnieją prawa boskie. Najważniejszym z nich jest szacunek do ziemi oraz życie z nią w harmonii.

Jeśli serial jest opowieścią, a opowieść — mrzonką, która daje nadzieję, to nie mam nic przeciwko, by Yellowstone trwało dalej, niezależnie od tego, kto znajdzie się na pierwszym planie.

• Sprawdź swoją wiedzę o serialu Yellowstone w quizie