Roswell, rok 1947. Ta data odmieniła życie wielu ludzi. Plotki, pogłoski, domysły, gdzieś zasłyszane rewelacje. Wszystko to budowało niesamowity, tajemniczy, przerażający, ale zarazem fascynujący klimat. Co prawda daleko było do paniki, jaką wywołał w swoim czasie Orson Welles słuchowiskiem radiowym o wojnie światów, jednak wiadomości o rozbitym statku obcych wywołały niemałe zamieszanie.
Temat życia pozaziemskiego od zawsze fascynował tak naukowców, jak i artystów, czy zwykłych zjadaczy chleba. Powstało wiele teorii, w tym duża część o charakterze wręcz spiskowym, tematyka związana z U.F.O. (Unidentified Flying Object) stała się inspiracją dla wielu pisarzy, czy filmowców. Wraz z rozwojem techniki, sięgnęli po nią również twórcy gier komputerowych. Powstał w ten sposób jeden z najbardziej kultowych cyklów w historii elektronicznej rozrywki – seria gier spod znaku X-COM.
X-COM: UFO Defense aka UFO: Enemy Unknown
W tak dramatycznych okolicznościach rozpoczyna się akcja pierwszego z tytułów, wydanych przez MicroProse, opowiadających o zmaganiach ludzkości z kosmicznym najeźdźcą. Gracz staje na czele sił X-COM i za pomocą odpowiedniego zarządzania dostępnymi bazami oraz środkami, musi skutecznie odpierać ataki Obcych, odbijać zajęte tereny, jednocześnie prowadząc badania nad nowymi, nieznanymi technologiami, aby na końcu zadać ostateczny cios złym „robakom”. Brzmi to może dość banalnie, jednak sama realizacja rozgrywki, to mistrzostwo samo w sobie.
Kiedy już zdecydujemy się na lądowanie naszych oddziałów na którymś z terenów opanowanych przez Obcych, lub też w miejscu gdzie wylądował czy rozbił się ich statek, przenosimy się do trybu zwanego Battlescape. Trafiamy na ukazane w rzucie izometrycznym pole walki, gdzie w trybie turowym dowodzimy na poziomie taktycznym naszymi sołdatami. Właśnie w tym etapie gry mamy możliwość zdobycia lub znalezienia broni i technologii Obcych, oraz ich ciał do badań w naszych bazach. O potędze grywalności tego tytułu najlepiej świadczy chyba jego żywotność – do tej wiekowej gry wraca się bowiem do dnia dzisiejszego, a aktywność na forach dyskusyjnych, czy poświęconych całej serii portalach, daje nam znać o wciąż silnej grupie fanów. W tym roku zaś, UFO Defense uznane zostało w głosowaniu na portalu IGN za najlepszą grę wszechczasów na platformę PC. Myślimy, że w tym przypadku wszelki komentarz jest zbędny.
X-COM: Terror from the Deep
Poza teatrem działań, same zasady rozgrywki niemalże się nie zmieniły. Znów mamy podział na dwie podstawowe strefy operacyjne: mapę strategiczną i pokazane w rzucie izometrycznym pole walki. Oczywiście żadne zmiany nie nastąpiły również w samych trybach działania i odpowiednio mamy w Geoscape czas rzeczywisty, a czasie walki w Battlescape - tury.
X-COM: Apocalypse
Z kolei państwa „starej” Ziemi zastąpione zostały korporacjami i organizacjami, o których względy musiał teraz starać się gracz, aby uzyskać jakąkolwiek pomoc. Środki na prowadzenie badań i wyposażenie jednostek X-COM w znakomitej większości gracz musiał pozyskiwać we własnym zakresie, pomoc w tej materii ze strony władz czy korporacji była raczej dość symboliczna.
X-COM: Interceptor
Pierwsze informacje, że akcja przeniosła się w kosmos, nie zwiastowały aż tak dalekich zmian. Po pierwsze bowiem, gra z niezwykle udanej strategii, przerodziła się w przedziwną hybrydę symulatora lotu i gry ekonomicznej z elementami strategicznymi. Na głównej mapie widzimy fragment galaktyki, w którym toczy się akcja gry, podzielony na poszczególne systemy gwiezdne. Po wejściu w jeden z nich dostajemy się do poszczególnych planet i baz.
Choć tytuł ten jako pierwszy oferował tryb multiplayer, tak znaczne (i trzeba przyznać – nieudane) odejście od wyznaczonych wcześniej kanonów serii sprawiło, iż Interceptor był całkowitą porażką. Jednym z jej efektów, było między innymi sprzedanie praw do tytułu serii firmie Hasbro.
X-COM: Email Games
Fani liczyli na połączone ze sobą, choćby szczątkową fabułą, misje, składające się na jakąś większą kampanię. Produkt finalny zawierał jednak jedynie 50 pojedynczych, niewielkich map (bardzo zresztą do siebie podobnych), na których można było rozegrać osobne starcia. To ostatecznie zdecydowało o upadku serii.Jako ciekawostkę można dodać fakt, że planowane były dwie kolejne produkcje z tego cyklu, zatytułowane odpowiednio X-COM Genesis i X-COM Alliance. Niestety, kiedy w 1999 roku Hasbro podjęło decyzję o zamknięciu studia Hasbro Interactive, prace nad tymi grami zostały ostatecznie przerwane.
Sukcesorzy i inni
Pierwsza grupa to niskobudżetowe, fanowskie produkcje, będące niemalże hołdem złożonym protoplastom tych produkcji. UFO: Extraterrestrials, projekt czeskiego studia Chaos Koncept, to gra niemalże tożsama z pierwszymi tytułami X-COM. Mamy tu podział na Geoscape i oparte o system turowy walki na poziomie taktycznym, prowadzenie badań i budowanie baz. Wszystko oczywiście w środowisku 3D z zapowiadaną przez twórców, pełną interakcją z otoczeniem. Projekt zapoczątkowano w roku 2002, zaś premiera ostatecznej wersji zapowiedziana została na… 1 maja 2007 roku.
Drugim, podobnym projektem, jest UFO: Alien Invasion, napędzany przez silnik Quake II. Gra powstaje w oparciu o otwartą licencję GNU GPL pod patronatem SourceForge. Podobnie jak poprzednik, jest ukłonem wobec zagorzałych fanów cyklu, powiela bowiem wszystkie sprawdzone i tak lubiane schematy swych protoplastów. Dzięki zastosowaniu silnika 3D, można również liczyć na dużą interakcję ze środowiskiem walki. Co najciekawsze, tytuł ten powstaje również w polskiej wersji językowej, sprawdzić zaś można to osobiście, ściągając ze strony SF aktualną betę gry.
Czesi nie spoczęli jednak na laurach i, mając na uwadze krytyczne opinie, ostro zabrali się do pracy. Jej efektem był wydany w 2005 roku UFO: Aftershock. Temu jednak tytułowi oraz jego następcy, UFO: Afterlight, przyjrzymy się bliżej już wkrótce.
