Endless Space - recenzja

Nieskończona przestrzeń Endless Space to najfajniejsza tegoroczna niespodzianka strategiczna.

Przemierzanie przestrzeni, zwłaszcza takiej nieskończonej jak ta tytułowa, powinno zajmować sporo czasu, prawda? Tak twierdzą prawa fizyki i nie mnie się z nimi kłócić, zwłaszcza że zabawa w Endless Space rzeczywiście jest bardzo czasochłonna. Nie dlatego, że trzeba się długo uczyć, czy też dlatego, że rozgrywka ciągnie się całymi dniami, bo ani jedno ani drugie stwierdzenie nie jest w tym przypadku prawdziwe. Nie, mała gra małego francuskiego studia Amplitude Studios po prostu ma tę rzadko spotykaną, ale dobrze znaną nieustraszonym badaczom świata gier właściwość, która sprawia, że pożera godzinę za godziną tylko dlatego, że ma w prawym dolnym rogu przycisk następnej tury.

Endless Space to wielki powrót do złotej ery strategii 4X, zrealizowany w bardzo nowoczesny sposób. Jeśli marzyliście, by ktoś siadł, zebrał się w sobie i stworzył nową wersję kultowego Master of Orion, taką bez udziwnień, bez innowacji na siłę, grywalną jak tamta, tylko lepiej wyglądającą... to Endless Space jest spełnieniem tych marzeń. Na początku przynajmniej, bo potem, po kilkunastu godzinach grania, coraz wyraźniej dostrzega się, że to jednak jest coś więcej niż tylko nieco inaczej zatytułowany "remake" klasyki. To nowy standard dla gatunku, wzorzec z Sevres dla gier z eksploracją, ekspansją, eksploatacją i eksterminacją. Endless Space jest dla tych kosmicznych gier tym, czym World of Warcraft był dla gier MMORPG. Nie, nie przesadzam, wszystko się zgadza w tej analogii.

Rozgrywka przebiega standardowym, uświęconym tradycją torem. Wybieramy jedną z ośmiu ras lub projektujemy własną, decydujemy się na wielkość galaktyki, ilość przeciwników, poziom trudności, a potem czekamy chwilę aż nam się wygeneruje kosmiczne pole bitwy. Zaczynamy z jednym systemem, okrętem zwiadowczym i statkiem kolonizacyjnym - tradycja pełną gębą. Badamy okolicę, zasiedlamy planety, budujemy na nich różne struktury, opracowujemy nowe technologie, przydzielamy naszych nielicznych bohaterów do różnych zadań, produkujemy okręty, spotykamy sąsiadów i wymieniamy uprzejmości w postaci zniszczonych wraków. I tak mniej więcej aż do zwycięstwa, naszego bądź ich. W międzyczasie mogą nastąpić jakieś wynaturzenia typu traktaty pokojowe, handel, czy sojusze, ale na szczęście to przejściowe niedogodności, które można przekreślić jednym ruchem flot inwazyjnych wchodzących w nadprzestrzeń. Tradycja, tradycja, tradycja.

I tak jest ze wszystkim. Każdy aspekt Endless Space wydaje się być uproszczony, a okazuje się, że nadaje grze nowego wymiaru i dodatkowej głębi. To taka iluzja prostoty, którą zaczyna się przenikać wzrokiem tym lepiej, im dłużej się gra. A tę iluzję tworzy magia interfejsu, najlepszego interfejsu w grach 4X od czasu ich powstania. Przejrzystością, wygodą i łatwością dostępu do wszystkich potrzebnych informacji dorównuje mu chyba tylko ten z Cywilizacji V, a i tak wydaje mi się, że Endless Space lepiej się "wyraża", lepiej i bardziej płynnie komunikuje się z graczem. Wszystko, każda potrzebna informacja, każda akcja, którą chcemy wykonać, jest albo bezpośrednio w polu widzenia, albo dostępna za pomocą jednego ruchu myszki, jednego kliknięcia, jednego obrotu rolki. Pewnie da się zaprojektować bardziej intuicyjny interfejs, ale wydaje mi się, że nikt tego jeszcze nie zrobił - a przynajmniej ja się nie spotkałem z takowym dokonaniem.

Dzięki pomysłowi z kartami, a także dzięki podziałowi bitwy na trzy fazy odpowiadające zasięgowi broni rakietowej, energetycznej i kinetycznej (każda z nich ma odpowiadający sobie rodzaj obrony i oczywiście nie da się wyposażyć okrętu we wszystkie), starcia w Endless Space są jednocześnie dynamiczne i krótkie, ale też wymagające i emocjonujące. I za pierwszym razem i za setnym, bo największą zaletą tak rozgrywanych spotkań jest to, że się nie nudzą i nie hamują tempa rozgrywki. W innych grach tego typu bitwy po jakimś czasie są już męczącą, nużącą i czasochłonną formalnością, a tu świeżości nie tracą i cały czas ma się ochotę je rozgrywać. Fakt, trochę brakuje bardziej zaawansowanych opcji taktycznych, jak choćby formowania szyku, co pozwoliłoby mocniejszym okrętom osłaniać te słabsze, lub jakichś podstawowych manewrów typu atak z dwóch stron jednocześnie, co pogłębiłoby Endless Space taktycznie - ale nie tęskni się za tym aż tak bardzo, bo przecież nie każda gra musi mieć bitwy jak Sword of the Stars. Żałuję tylko, że twórcy nie przyłożyli się nieco bardziej do efektów specjalnych w bitwach. Nie wyglądają one źle i praca kamery też jest w porządku, ale można było dorzucić chociaż jakieś myśliwce śmigające w przestrzeni między okrętami albo nagłe ujęcia, na przykład z nosa lecącej rakiety, coś jeszcze bardziej widowiskowego, żeby było jeszcze ładniej, skoro już gracz nie ma wyboru, tylko siedzi i patrzy bezczynnie na rozgrywające się wydarzenia, bo zagrywanie swoich kart ustalił na samym początku.

Za Endless Space trzeba się brać od razu. To fantastyczny kawał kosmicznej strategii turowej, nawet gdy gra się samemu przeciw Sztucznej Inteligencji. A przecież na wszystkich fanów czekają też bardzo dobrze zrealizowane rozgrywki wieloosobowe, z turami rozgrywanymi równolegle i świetnie pomyślanym systemem dołączania do już trwających rozgrywek, gdzie można objąć dowodzenie nad jedną z frakcji prowadzonych do tej pory przez SI, bądź też zastąpić innego gracza, który właśnie wyszedł. W trybie multi, z żywymi przeciwnikami, Endless Space pokazuje jeszcze dobitniej na co je stać i cała ta mieszanka handlu, dyplomacji, podboju, badań i bitew staje się jeszcze bardziej wciągająca i uzależniająca.