Weekend z grą A Vampyre Story - dzień pierwszy

Przygoda w tekście zaklęta

Na moment przenieśmy się w baaardzo odległą przeszłość, żeby zastanowić się, co wogóle doprowadziło do powstania gatunku adventure. Gry tego typu powstawały na długo przed wprowadzeniem do komputerów szczątkowej choćby grafiki i rozwinęły się z gier wyłącznie tekstowych. Przyjęło się uważać, że protoplastą gatunku było wydane w połowie lat 70. Colossal Cave Adventure autorstwa Williama Crowther, który był współtwórcą programu ARPANET. Właśnie ta sieć posłużyła w początkowej fazie do spopularyzowanie tytułu, który był grą tekstową w najczystszej postaci. A więc – zero grafiki, same literki! Crowther napisał historię, która była przedstawiana graczom pokonującym kolejne kilometry istniejących w wyobraźni korytarzy. Wszystkie polecenia wpisywało się z klawiatury i były to z reguły proste czasowniki, rzeczowniki i przymiotniki określające chociażby kierunki. Warto zauważyć, że za sprawą braku grafiki – historyczne gry tekstowe toczyły się właśnie w wyobraźni gracza, która musiała "wytworzyć" opisane tekstem lokacje, magiczne przedmioty czy przeciwników.

Sierra wyznacza nowy trend

System ten, nazwany nieco na wyrost 3D, zaimplementowano chociażby w genialnym King's Quest (1984), które z miejsca stało się hitem, Opowieść o rodzie książęcym z Królestwa Daventry podbiła serca graczy i rozrosła się w serię liczącą osiem pozycji (ostatnia, wydana w 1998 roku King's Quest: Mask of Eternity). Poza tym powstało liczne grono remaków, wersji nieoficjalnych i fanowskich przeróbek, co świadczyło o sporej popularności tytułu. W ciągu lat 80. pozycję Sierry umocniły jeszcze kolejne serie lub tytuły. Znalazły się wśród nich takie hity jak Space Quest, Police Quest, Leisure Suit Larry, Quest for Glory i wiele, wiele innych. Gry przygodowe Sierry zazwyczaj stawały się hitami, a firma powoli przekształcała się w wielką korporację z milionami dolarów dochodu rocznie, płynnie przechodząc z lat 80. do 90. W 1991 roku przedsiębiorstwo zatrudniało już ponad 300 pracowników, a kiedy nadeszła era CD-Romów piąta część King's Questa zadebiutowała na rynku wraz z wypowiedziami nagranymi przez prawdziwych aktorów.

Pierwszą grą, w której zastosowano nową technologię był Maniac Mansion, powstały w Lucasfilm Games, które od tej chwili miało śmiało stanąć w szranki ze Sierrą. W 1998 roku powstało Zak McKracken and the Alien Mindbenders, wykorzystujące wspomnianą technologię, ale kolejny przełom miał dopiero nadejść. Okazało się bowiem, że wraz z wprowadzeniem możliwości posługiwania się myszką, można było również umożliwić graczom dokonywanie wyboru w kwestiach dialogowych. Tak powstał znany i stosowany obecnie system wyboru alternatywnych odpowiedzi, które postać bohatera wygłaszała w zależności od decyzji gracza. Pierwszym i zarazem bardzo sławnym tytułem, w którym ją zastosowano było The Secret of Monkey Island wydane w 1990 roku.

Był to tytuł niezwykle ważny dla historii gatunku. Po pierwsze Lucasfilm Games, zastosował w nim po raz pierwszy wspomniany system dialogów. Po drugie grafika w grze przedstawiona została po raz pierwszy w historii w palecie 256 kolorów, co w ówczesnym czasie robiło niesamowite wrażenie. Po trzecie – opowieść o przygodach Guybrusha Threepwooda była chyba pierwszą grą z tak wielką dozą poczucia humoru. W grze było mnóstwo żartów, które autorzy serwowali na różnych poziomach. Pojawiał się humor słowny, sytuacyjny, a nawet żarty interakcyjne, kiedy w grze Guybrush Threepwood informował gracza, że należy włożyć do stacji dysków wolumen 23, choć gra została wydana na 4 do 8 dyskach (w zależności od platformy). Nie zabrakło również znanych z filmów, czy komiksów nawiązań do innych gier, które tym samym stopniowo zaczęły wchodzić w pełnoprawny krąg dzieł popkultury. Po czwarte w końcu w grze wprowadzono dość daleko posuniętą nieliniowość. Oznaczało to, że sporą część puzzli i zagadek można było rozwikłać w dowolnym momencie, choć oczywiście zdarzały się istotne węzły w rozgrywce, które trzeba było rozwikłać w odpowiedniej chwili. Popularność The Secret of Monkey Island była tak ogromna, że nie wstydzili się mówić o niej nawet wielcy hollywoodzcy twórcy, ze Stevenem Spielbergiem na czele, a magazyny komputerowe przyznawały grze najwyższe noty. W rok po wydaniu przygód Guybrusha Threepwooda na rynek trafiła inna wielka pozycja Lucasfilm Games. Mowa o adaptacji filmu o przygodach znanego poszukiwacza skarbów i awanturnika. Indiana Jones and the Last Crusade: The Graphic Adventure wprowadzała do rozgrywki jeden istotny, nowy dla gatunku element. Otóż większość zagadek można było rozwiązać na kilka sposobów, a co za tym szło, tytuł dawało się ukończyć na kilka różnych sposobów. Obie gry były tak popularne, że z biegiem lat doczekały się kontynuacji – Indy jednej, a Monkey Island aż trzech. Sam Lucasfilm Games, którego nazwę zmieniono na LucasArts z biegiem lat przekształcić się, podobnie jak Sierra, w megakorporację i wydawał przygodówki jedna za drugą.

6 milionów Mysta

Pod koniec lat 90. rynek gier przygodowych dostał swoistej zadyszki. Tytuły przestały się sprzedawać, a sam model zabawy zaczął jawić się jako mocno archaiczny. Stało się tak głównie za sprawą coraz wyraźniejszej popularności innych gatunków, a także konsol, które powoli wypierały poczciwego peceta. Na konsolach przygodówki nie miały racji bytu (choć pojawił się nowy, bliski im gatunek – survival horror), a na pecetach złote czasy rozpoczęły się dla FPS-ów, RTS-ów, TPS-ów oraz gier online. Nie znaczy to jednak, że przygodówki całkowicie zniknęły. Ot po prostu pojawiały się w zdecydowanie mniejszej ilości.

Najbliższa przeszłość 1999 roku norweskie studio Fincom wypuściło The Longest Journey, która w 2006 roku doczekała się kontynuacji w postaci Dreamfall: The Longest Journey. Były to niezwykle starannie i w nastrojowy sposób zrealizowane tytuły, które zabierały graczy w niezwykłą podróż do magicznej krainy Arkadii oraz równoległego do niej świata nauki i technologii zwanego Stark. W pierwszej części wcielaliśmy się w rolę April Ryan, a w drugiej dołączały do niej dwie dodatkowe postacie Zoë Castillo i Kian Alvane. W ogólnym zarysie mieliśmy po raz kolejny ratować wirtualne światy przed zagładą, ale fabuła obu tytułów była mocno złożona i bardzo intrygująca.

W 2002 roku rozpoczęła się jeszcze jedna seria, licząca jak do tej pory tylko dwie odsłony, która po raz kolejny zawładnęła sercami graczy. Mowa o Syberii wyprodukowanej przez Microïds będące własnością wizjonera Benoît Sokal. Także i w tym przypadku wcielaliśmy się w kobietę, amerykańską młodą prawniczkę - Kate Walker, która została wysłana z ramienia firmy z misją przejęcia pewnej fabryki zabawek położnej we Francji. Gracze zachwycili się klimatem produkcji, fantastycznie opowiedzianą historią, genialnej jakości ręcznie rysowanymi lokacjami i ambitnym poziomem zagadek. Obie części Syberii zostały – nie bez przyczyny – docenione przez liczne redakcje, a w sercach i na półkach graczy na całym świecie znalazły należne im miejsca.