Koniec projektu „Radio AI”.
W ubiegłym tygodniu informowaliśmy o kontrowersyjnej decyzji likwidatora Radia Kraków. Kilkanaście osób związanych z radiem zostało bowiem zwolnionych we wrześniu, a na ich miejscu pojawili się „prowadzący” AI. Według Marcina Pulity, likwidatora, zmiany miały być „eksperymentem badawczo-medialnym”. Teraz projekt został zamknięty.
W sieci ukazała się treść oświadczenia wystosowanego przez Marcina Pulitę do pracowników Radia Off Kraków. Zgodnie z treścią wiadomości, projekt „Radio AI” został zamknięty, a cel „eksperymentu” – wywołanie dyskusji na temat szans i zagrożeń związanych z AI – osiągnięto już w pierwszym tygodniu. „Mamy już tak wiele obserwacji, opinii, wniosków, że kontynuacja projektu jest bezcelowa”.
Jesteśmy pionierami, a los pionierów bywa trudny. Są krytykowani, wyśmiewani. Z takimi reakcjami przyszło nam się zmierzyć w ostatnich dniach. Nasz przypadek z pewnością będzie przedmiotem analiz socjologów, medioznawców. Pokazuje on, co się dzieje, gdy fakt są mniej ważne od emocji i fałszywych informacji trafiających w przekonania odbiorców.
Ale nie tylko hejt był naszym udziałem. Byli tacy, którzy dostrzegli istotę problemu – co AI nam daje, co zabiera. Dyskusja, którą wywołaliśmy, będzie powracać, chociażby podczas prac nad ustawą regulującą wykorzystanie sztucznej inteligencji w codziennym życiu. – przekazał w oświadczeniu Marcin Pulita.
Dodatkowo na oficjalnej stronie Radia Off Kraków ukazało się podsumowanie „eksperymentu”, w którym czytamy między innymi:
Zakładaliśmy, że ten projekt potrwa maksymalnie trzy miesiące. Jednak już po tygodniu zebraliśmy tak wiele obserwacji, opinii, wniosków, że uznaliśmy, iż jego kontynuacja jest bezcelowa. W OFF Radio Kraków kończymy z audycjami tworzonymi przez dziennikarzy z udziałem sztucznej inteligencji, wracamy do formuły programu głównie muzycznego, nadawanego nadal online oraz w systemie DAB+.
Skala zainteresowania projektem w niszowym, internetowo-cyfrowym programie poza główną anteną rozgłośni regionalnej, zaskoczyła nas. Pokazała, jak wiele obszarów jest nieuregulowanych – ochrona wizerunku, identyfikacja treści tworzonych przy wsparciu AI, prawa autorskie. Zaskoczył nas także poziom emocji, jaki towarzyszył temu eksperymentowi, przypisywanie nam nieistniejących intencji i działań, ostre sądy formułowane na podstawie fałszywych doniesień.
Od początku dbaliśmy o transparentność, czytelne oznaczanie treści generowanych przy użyciu narzędzi sztucznej inteligencji i wyraźnie komunikowaliśmy, że nie zamierzamy zastępować ludzi maszyną, a mimo tego doświadczyliśmy, jak działają mechanizmy postprawdy, jak fakty tracą na znaczeniu w zestawieniu z opowieścią, przemawiającą do emocji odbiorców i ich osobistych przekonań. Dla nas, ludzi radia, i całego środowiska dziennikarskiego w Polsce powinna to być ważna lekcja.
Zależało nam na wywołaniu merytorycznej dyskusji na temat szans i zagrożeń związanych z rozwojem sztucznej inteligencji. Ten cel został osiągnięty. Projekt OFF Radia Kraków jest przedmiotem badań profesora Stanisława Jędrzejewskiego z Akademii Leona Koźmińskiego oraz grupy naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
AI jest i będzie coraz bardziej obecna w naszym życiu. W najbliższych latach Polskę czeka opracowanie norm prawnych, określających wykorzystanie sztucznej inteligencji. Nasz eksperyment pokazał, jak wiele kwestii wymaga regulacji, a nasze radiowe doświadczenia mogą zostać wykorzystane podczas prac nad ustawą.
